Hiện nay có nhiều thảo dược quý hiếm chữa được nhiều bệnh khác nhau. Cây xuyên tâm liên là loại cây sống hằng năm và được nhân giống bằng cách gieo hạt để chữa được nhiều bệnh. Vậy cách trồng cây xuyên tâm liên như thế nào? Bạn cần nắm chắc kỹ thuật trồng xuyên tâm liên và cách gieo hạt giống Để việc nhân giống đạt hiệu quả cao nhất.
Công dụng cây thuốc xuyên tâm liên
Xuyên tâm liên được dùng trị lỵ cấp tính, viêm dạ dày, viêm ruột, cảm mạo, phát sốt, viêm họng, viêm amiđan, viêm phổi, rắn độc cắn. Ngày dùng 10 – 15g lá dưới dạng thuốc sắc uống. Nếu tán bột, mỗi lần uống 2 – 4 g, ngày 2-3 lần. Để chữa viêm miệng, viêm họng, dùng vài lá nhai ngậm. Dùng ngoài, lá xuyên tâm liên một nắm giã với rượu xoa đắp phối hợp với uống thang thuốc có xuyên tâm liên, kim ngân hoa, sài đất, chữa lở ngứa rôm sảy, sưng tấy, nhiễm trùng ngoài da, vết thương, rắn cắn.
Trong y học Trung Quốc, xuyên tâm liên được dùng điều tri cảm cúm với sốt, viêm họng, viêm thanh quản, loét miệng, loét lưỡi; ho cấp tính hoặc mạn tính, viêm ruột kết, ỉa chảy, lỵ, nhiễm khuẩn đường tiết niệu với tiểu tiện khó và đau; mụn nhọt, lở loét, rắn độc cắn. Ngày 6 – 9g. Dùng ngoài với lượng thích hợp. Còn dùng chữa bệnh do Leptospira.
Rễ và lá xuyên tâm liên được dùng phổ biến trong y học cổ truyền Ấn Độ, và nhiều vùng ở Đông Nam Á, Trung Mỹ và vùng Caribê; thường được dùng làm thuốc trị rắn và sâu bọ cắn. Nước hãm hoặc nhựa từ lá vò nát được dùng trị sốt, ban da ngứa và làm thuốc bổ. Nước sắc lá hoặc rễ được dùng trị đau dạ dày, lỵ, bệnh sốt do Rickettsia, bệnh tả, cúm, viêm phế quản, làm thuốc tẩy giun và lợi tiểu. Còn được dùng làm thuốc đắp chữa sưng chân, bệnh bạch biến và trĩ. Viên hoàn hoặc thuốc hãm được dùng điều trị rối loạn kinh nguyệt, khó tiêu, tăng huyết áp, thấp khớp, bệnh lậu, vô kinh, bệnh gan và vàng da.
Ở Ấn Độ, để chữa ho gà, cho trẻ uống mỗi lần một thìa cà phê bột nhão bào chế từ rễ xuyên tâm liên và thân rễ gừng gió, trọng lượng bằng nhau, ngày 3 lần, trong 15 ngày. Lá khô xuyên tâm liên cùng với tỏi được tán bột làm thành viên hoàn to bằng hạt đậu Hà Lan, uống mỗi lần 1 viên, ngày 3 lần, trong 3-7 ngày để chữa sốt rét. Xuyên tâm liên cũng được dùng trong thành phần của phương thuốc cổ truyền Ấn Độ để chữa rụng tóc dưới dạng thuốc sắc uống. Ở Nepal để trị áp xe, người ta dùng một nắm lá bánh tẻ xuyên tâm liên và một ít muối, giã và trộn với nửa cốc nước. Gạn dịch nổi lên trên và uống ngày một lần, bã đắp lên chỗ bị áp xe.
Cách gieo hạt giống xuyên tâm liên
Không giống như các loại hạt sống thông thường, chủ cần gieo, hạt xuyên tâm liên rất nhỏ, nên nếu không biết kỹ thuật gieo giống thì hạt giống sẽ không nảy mầm. Việc gieo hạt giống xuyên tâm liên phải trải qua các công đoạn sau:
Giai đoạn 1: ủ nảy mầm
Ngâm hạt giống xuyên tâm liên trong nước ấm, thời gian khoảng 24 giờ
Vớt hạt giống ra bước sang công đoạn ủ để hạt nảy mầm, ủ hạt giống xuyên tâm liên như ủ mạ, thời gian ủ trong 2 ngày. Dùng vải ướt để ủ hạt giống. Hoặc có thể ủ hạt trong cát ẩm cũng được.
Sau 2 ngày hạt sẽ nhú nầm, khi thấy hạt nhú mầm trắng thì bắt đầu đem hạt ra vườn ươm.
Giai đoạn 2: Làm đất và gieo giống
Đất để gieo hạt xuyên tâm liên phải được làm thật tơi xốp, nhỏ và nhiều chất mùn, nếu gieo hạt ngoài vườn phải chọn nơi đất cao dáo, thoát nước tốt để tránh bị ngập úng. Bạn cũng có thể gieo hạt giống trong hộp xốp hay chậu nhưng chú ý khâu làm đất và thoát nước.
Tiến hành vãi hạt giống đã nhú mầm, sau đó phủ một lớp đất mỏng lên trên (lưu ý một lớp đất mỏng đủ để che hạt thôi nhé, đây quá hạt sẽ khó nảy mầm).
Tưới nước đều khắp mặt luống để hạt giống chìm xuống, Đều đặn mỗi ngày tưới hai lần buổi sáng và buổi chiều tối.
Phủ một lớp túi bóng đen lên trên mặt đất để che nắng và ngăn côn trùng, chim chóc phá hoại và mưa xối tung đất, buổi chiều mở lớp túi bóng này ra cho thoáng khí.
Tưới nước đều đặn, Sau khoảng 2 tuần sẽ thấy có cây con, sau khoảng 1 tháng cây giống sẽ cao khoảng 10 – 15cm. Khi đó có thể tách cây ra trồng ngoài vườn.
Kĩ thuật trồng xuyên tâm liên
Khi ta đã có được cây giống xuyên tâm liên, cần nắm vững kỹ thuật trồng xuyên tâm liên như sau:
Khoảng cách trồng: cây cách cây 20cm, hàng cách hàng 30cm
Đất trồng: Cao dáo, không ngập nước
Thời vụ trồng: Một năm trồng 2 vụ, vụ 1 vào tháng riêng, vụ 2 vào tháng 7.
Chăm sóc: Mỗi hốc trồng xuyên tâm liên cần được bón phân truồng và npk.
Chú ý cung cấp Đủ nước để cây phát triển tốt nhất.
Sâu bệnh: là một cây có nguồn gốc từ tự nhiên (cây dại) Nên xuyên tâm liên có khả năng kháng nước lại sâu bệnh rất cao, hầu như không thấy sâu bệnh gây hại, hơn nữa bản thân cây này có vị đắng nên rất ít có sâu bệnh.
Khí hậu: cây xuyên tâm liên thích hợp với mọi khí hậu ở nước ta, tất cả ba miền miền bắc miền Trung và miền Nam đều trồng cây này được bình thường.
Trồng khoảng năm tháng là bạn có thể thu hoạch được rồi, rất nhanh phải không nào. Nếu muốn lấy hạt giống thì một năm chỉ trồng được 1 vụ thôi nhé, đến tháng 9, tháng 10 mới có hạt giống bạn nhé.
Cây đã có hạt giống chất lượng sẽ kém hơn, cây sẽ không xanh và đẹp bằng khi cây chưa cho hạt và quả bạn nhé. Vì vậy nếu muốn sử dụng làm dược liệu tốt nhất thì không nên để cây già khi đã có hạt.
