Ba kích là loại cây thường dùng để ngâm rượu để hỗ trợ điều trị nhiều loại bệnh. Trong những năm gần đây, công dụng của cây ba kích được nhiều người biết đến và sử dụng nhiều hơn.

Tìm hiểu về cây ba kích

Ba kích hay còn gọi là cây ruột già, Chẩu phóng xì… là một loại dây leo thuộc họ Cà phê và có tên khoa học là Morinda officinalis stow. Ba kích mọc hoang khá nhiều ở những khu rừng thứ sinh ở các vùng trung du và vùng núi Bắc Bộ, dưới tán những kiểu rừng lá rộng nhiệt đới ẩm. Những địa phương có nhiều loại cây này ở nước ta có thể kể đến như Hà Giang, Lạng Sơn, Phú Thọ, Quảng Ninh, Hòa Bình…

Nhận biết cây ba kích

Ba kích là một cây thuốc quý, dạng cây thảo, sống lâu năm, leo bằng thân quấn. Thân non mầu tím, có lông, phía sau nhẵn. Cành non, có cạnh. Lá mọc đối, hình mác hoặc bầu dục, thuôn nhọn, cứng, dài 6-14cm, rộng 2,5-6cm, lúc non mầu xanh lục, khi già mầu trắng mốc. Lá kèm mỏng ôm sát thân. Hoa nhỏ, lúc non mầu trắng, sau hơi vàng, tập trung thành tán ở đầu cành, dài 0,3-1,5cm, đài hoa hình chén hoặc hình ống gồm những lá đài nhỏ phát triển không đều. Tràng hoa dính liền ở phia dưới thành ống ngắn. Quả hình cầu, khi chín mầu đỏ, mang đài còn lại ở đỉnh. Mùa hoa: tháng 5-6, mùa quả: tháng 7-10.

Xem thêm: Những điều cần biết về cách trồng cây ba kích

Công dụng của cây ba kích

• Trị thận hư, đau lưng

Nếu bị mắc chứng thận hư, đau lưng bạn có thể áp dụng bài thuốc sau từ ba kích, sẽ thấy khỏi nhanh chóng.Lấy 16g ba kích, kết hợp cùng nhiều vị thuốc khác như thục địa, long cốt, cốt toái bổ, đảng sâm, nhục thung dung, mỗi thứ 12g cùng với 6g ngũ vị tử, đem nghiền thành bột mịn luyện với mật ong thành hoàn. Sử dụng ngày 2 – 3 lần, mỗi lần 12g.

• Trị huyết áp cao

Với những người mắc huyết áp cao có thể lấy ba kích, đương quy, hoàng bá, dâm dương hoắc, tri mẫu, tiên mao mỗi thứ 12g cho vào ấm đất cùng 600ml nước, để trên bếp lửa nhỏ sắc còn 200ml, chia 3 lần uống trong ngày, sử dụng liên tục trong vòng 3 tháng để giúp huyết áp ổn định.

• Bổ thận, tráng dương

Từ lâu, ba kích đã được xem là phương thuốc thần kỳ dành cho các quý ông với công dụng bổ thận, tráng dương. Ngoài cách làm truyền thống là ba kích ngâm rượu uống, bạn có thể lấy 30g ba kích, 300g trai sống (đã bỏ vỏ, thái miếng nhỏ), gừng tươi, gia vị, nước đủ dùng. Cho tất cả vào nồi, hầm trên bếp trên lửa nhỏ trong vòng khoảng 3 tiếng đồng hồ, nêm gia vị cho vừa ăn rồi nhắc xuống. Có thể dùng với cơm như thức ăn bình thường.

• Trị đau nhức xương khớp, mỏi mệt ở người già

Lấy 1 lượng bằng nhau các loại ba kích, xuyên tỳ giải, thỏ ty tử, nhục thung dung, đỗ trọn. Đem tán nhuyễn, trộn với mật làm thành những viên hoàn nhỏ vừa uống. Mỗi lần uống 8g, ngày 2 lần với nước ấm.

• Trị đau bụng, đi tiểu không tự chủ

Ba kích (bỏ lõi), 12g đỗ trọng (ngâm rượu, sao), 4g Lộc nhung; 16g viễn chí; Long cốt, Quan quế, Sơn thù du, Phụ tử (chế), Ngũ vị tử mỗi thứ đều 20g; Tang phiêu tiêu, Sơn dược, Tục đoạn, Thỏ ty tử, đều 40g; Nhục thung dung, Sinh địa đều 60g. Tất cả đem tán bột, nặn thành những viên hoàn, mỗi viên 10g. Ngày uống 2-3 viên hoàn.

• Một số công dụng khác

Ngoài các tác dụng kể trên, ba kích còn có khá nhiều lợi ích khác như: hỗ trợ điều trị liệt dương, Lưng gối mỏi đau, mặt trắng nhợt nhạt, chân tay lạnh; Trị bụng ứ kết lạnh đau…

Mong rằng qua bài viết trên bạn đã hiểu thêm về 6 tác dụng của cây ba kích và có thêm những thông tin bổ ích hơn cho mình.

Ba kích được sử dụng như thế nào ?

Một trong các cách đơn giản đề chế biến củ Ba kích đó là ngâm ba kích với rượu. Đây là phương pháp tối ưu để phát huy hết tác dụng của vị thuốc này.

Đây cũng là cách đã được áp dụng từ lâu trong dân gian từ ngàn đời xưa nhằm phát huy công dụng của cây ba kích. Rượu ba kích được coi là một loại xuân dược được các y gia thời xưa giành nhiều tâm sức để dâng lên vua chúa.

Rượu ba kích được cho là một trong những “biệt dược” có tác dụng mạnh mẽ nhất, giúp nam giới “hoạt động” cả đêm không biết mệt mỏi, được Vua chúa và các quan lại thời xưa rất ưa dùng.

Cách ngâm rượu ba kích

Có hai cách ngâm rượu ba kích đó là:

• Ngâm độc vị ba kích

Cách chế biến: Ba kích sau khi được rửa sạch, phơi ráo nước sẽ được tách bỏ phần lõi, phần thị ba kích được giữ lại sử dụng.

Cách ngâm : Với 1Kg ba kích tươi sau khi tách bỏ lõi có thể ngâm từ 2 – 4 lít rượu trắng ( Chú ý: Nên chọn loại rượu ngon để ngâm, không nên ngâm quá nhiều rượu, như vậy mùi vị rượu ba kích sẽ không được đậm đà)

Sử dụng: Sau khi ngâm được 15 ngày là có thể sử dụng được.

• Ngâm phối hợp nhiều vị

Cách 1:

Ba kích tươi 1Kg

Bạch tật lê (loại khô): 1 kg

Dâm dương hoắc (loại khô): 0.5kg

Sa sâm, cẩu kỷ tử, đỗ trọng, đương quy, cam thảo, đại táo: Mỗi loại 100gram

Rượu trắng 7 lít

Cách 2:

Ba kích tươi: 1Kg

Thỏ ty tử: 300g

Dâm dương hoắc: 300g

Nhục thung dung: 500g

Ngâm với 5 lít rượu trắng

Cách ngâm :

Ba kích tách bỏ lõi

Ngâm phối hợp cùng các vị thuốc trên trong thời gian 1 tháng là có thể sử dụng được

Cách dùng:

Nên dùng rượu ba kích hàng ngày trong mỗi bữa ăn, mỗi bữa 1 đến 2 ly nhỏ là tốt nhất. Nếu duy trì đều đặn sẽ rất tốt cho chuyện ấy của bạn (kể cả chị em)