Tai biến mạch máu não là một thuật ngữ chung chỉ các chứng bệnh cấp tính nhồi máu não (do tắc mạch não) và chảy máu não (do xuất huyết não), thường gặp ở người trung niên và cao tuổi.
Nguyên nhân
Nguyên nhân gây tai biến
Tai biến mạch máu não là do xơ vữa động mạch, tăng huyết áp, tắc động mạch não… hay gặp ở những bệnh nhân bị rối loạn nhịp tim, nhồi máu cơ tim, suy tim nặng, bệnh van tim… và cũng thường liên quan đến các bệnh tiểu đường, hút thuốc lá, béo phì- thừa cân, lười vận động và bị stress nặng hay thường xuyên.
Hiện tượng thường có 2 thể bệnh: Xuất huyết não và Nhũn não với triệu chứng lâm sàng như: Xuất huyết não thường khởi phát đột ngột, phần lớn hôn mê, bệnh cảnh lâm sàng nặng dễ dẫn đến tử vong (hôn mê càng sâu càng kéo dài tử vong càng cao); Nhũn não thường phát bệnh từ từ, có những tiền triệu chứng ít có hôn mê, tinh thần phần lớn là tỉnh táo, chỉ có liệt nửa người, nói khó, bệnh chứng trên lâm sàng nhẹ hơn dễ hồi phục hơn. Nhưng cũng có những trường hợp huyết khí từ các nơi khác di chuyển đến não làm tắc nghẽn mạch não thì phát bệnh đột ngột và mê nặng. Nhiều trường hợp được cứu sống nhưng có thể bị tàn phế suốt đời, giảm tuổi thọ và không còn khả năng lao động, khó hoà nhập cuộc sống bình thường.
Phương pháp phòng ngừa
Phòng ngừa tai biến
Mặc dù tai biến mạch máu não là bệnh nguy hiểm song hoàn toàn có thể giảm được nguy cơ bệnh nếu biết cách phòng ngừa. Có nhiều phương pháp nhưng trước hết cần thay đổi lối sống để kiểm soát bệnh. Liệu pháp thay đổi lối sống (thực hiện chế độ ăn kiêng và hoạt động thể lực) là biện pháp quan trọng giảm nguy cơ bị xơ vữa động mạch nói chung và tai biến mạch máu não nói riêng. Những liệu pháp đó bao gồm: Cai thuốc lá; có chế độ dinh dưỡng giàu vitamin, khoáng chất, hạn chế ăn quá nhiều chất béo và các thực phẩm giàu calo, liệu pháp dinh dưỡng còn nhằm làm giảm lượng lipid máu, giảm huyết áp và giảm đường máu nếu bệnh nhân bị đái tháo đường; Tăng hoạt động thể lực sẽ làm cải thiện tình trạng tim mạch và làm cải thiện các yếu tố nguy cơ tim mạch như rối loạn lipid máu, béo phì và tăng huyết áp. Bên cạnh đó, cần phòng ngừa tình trạng đông máu bằng thuốc (aspirin); điều trị rối loạn lipid máu; kiểm soát trị số huyết áp (dưới 140/90mmHg).
