Táo bón là một bệnh thường gặp thuộc hệ thống đường tiêu hóa. Bệnh táo bón có thể gặp ở mọi lứa tuổi nhưng người cao tuổi (NCT) bị táo bón chiếm tỷ lệ nhiều hơn. Vậy nguyên nhân nào dẫn tới bệnh táo bón ở người cao tuổi và cách điều trị bệnh này như thế nào? Hãy cũng vtvcantho tìm hiểu ngay nhé.

Táo bón là gì?

Táo bón là một trong những triệu chứng rất phổ biến của bệnh lý hệ thống tiêu hoá và cũng là triệu chứng xuất hiện trong rất nhiều bệnh lý ở các cơ quan bộ phận khác trong cơ thể. Bệnh có thể gặp ở mọi đối tượng, nhưng hay gặp ở người cao tuổi.

Dấu hiệu của bệnh táo bón

Số lần đi đại tiện thường giảm dần theo tuổi. Trong thực tế có thể hiểu được gọi là bị táo bón khi quá 3 ngày chưa đi ngoài hoặc đi ngoài dưới 3 lần trong một tuần, có thể có từng cơn đau quặn bụng, phân rắn, mỗi khi đi ngoài phải rặn mạnh.

Nguyên nhân nào gây ra bệnh táo bón ở người cao tuổi?

Tuổi càng cao thì chức năng sinh lý cũng bị suy giảm, sự co bóp của cơ trơn đường tiêu hóa yếu đi, các dịch bài tiết của đường ruột cũng giảm đáng kể (dịch vị, dịch mật, dịch ruột) hoặc mắc bệnh nứt kẽ hậu môn gây khó khăn khi đi đại tiện (đau, rát nên không dám rặn) càng làm cho táo bón tăng lên.

Mặt khác, Người cao tuổi thường có xu hướng ăn ít chất xơ hơn do mất răng hoặc đau răng nên nhai kém, nuốt và tiêu hóa kém nên dễ bị táo bón; do kiêng khem quá mức (ăn nhạt, ít muối), ăn ít hoặc chán không muốn ăn nên chất cặn bã ít, phân ít không tạo được phản xạ co bóp của đại tràng gây nên táo bón. Một số người thường xuyên ăn những loại thức ăn có nhiều chất béo như bơ, sữa, đường tinh chế, thức ăn ít chất xơ, ăn nhiều chất cay, nóng (ớt, hành, hạt tiêu…) và uống nhiều rượu, bia cũng dễ bị mắc bệnh táo bón ở người cao tuổi.

Mặt khác, lượng nước đưa vào cơ thể không đủ (bình thường khoảng 1,5 – 2 lít) do Người cao tuổi thường lười uống nước (sợ đi tiểu nhiều lần) hoặc không có điều kiện ăn rau, quả cũng làm giảm lượng nước đưa vào cơ thể. Ngoài ra, Người cao tuổi thường mắc một số bệnh mạn tính như thoái hóa khớp, viêm khớp, loãng xương, các bệnh tim mạch, huyết áp, tiểu đường, tâm phế mạn, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) ảnh hưởng đến tiêu hóa hoặc đang dùng một số thuốc như thuốc chống trầm cảm, thuốc bao bọc niêm mạc dạ dày (gastropulgit) hoặc quá lạm dụng thuốc nhuận tràng như forlax, duphalac cũng gây táo bón.

Táo bón cũng có thể do mắc một bệnh khác, điển hình là bệnh trĩ, đặc biệt là trĩ nội. Người bệnh thường có xu hướng nhịn đi đại tiện vì sợ đau và chảy máu làm giảm phản xạ đại tiện, gây tích trữ phân dẫn đến táo bón. Một nguyên nhân quan trong khác gây ra bệnh táo bón ở người cao tuổi là ít vận động (do sức khỏe yếu, do mắc các bệnh thoái hóa khớp, do tuổi cao lú lẫn…).

Hậu quả của bệnh táo bón ở người cao tuổi

Táo bón thường xuyên sẽ gây ra nhiều hậu quả xấu cho người cao tuổi. Phân và các chất cặn bã, chất độc do các vi sinh vật trong đường ruột bài tiết ra không được tống ra theo phân mà đọng lại thời gian lâu ở đại tràng, trực tràng, cơ thể hấp thu cùng với nước gây độc hại cho cơ thể làm cho người bệnh lúc nào cũng thấy mệt mỏi, lười ăn, chán ăn, thậm chí bỏ bữa.

Bệnh hay gặp nhất của táo bón dài ngày là bệnh trĩ. Bệnh trĩ có hai loại là trĩ nội và trĩ ngoại. Trĩ nội là do sự giãn quá mức của đám rối tĩnh mạch trực tràng, hậu quả là mỗi lần đi ngoài ra máu tươi trong hoặc sau khi đi ngoài. Đôi khi búi trĩ thòi ra, không tự lên được mà phải dùng tay đẩy nó lên.

Động tác đẩy búi trĩ lên bằng tay rất dễ gây nhiễm trùng nguy hiểm, đặc biệt là nhiễm trùng huyết. Táo bón cũng là một trong những nguyên nhân gây viêm đại tràng mạn tính, ung thư đại tràng.

Một số người bị tăng huyết áp mạn tính nếu bị táo bón thì khi đi ngoài phải rặn mạnh cũng có nguy cơ gây tăng huyết áp đột ngột, rất nguy hiểm đến tính mạng.

Cách phòng tránh bệnh táo bón ở người cao tuổi tốt nhất đó là thay đổi chế độ ăn uống giàu chất xơ, uống nhiều nước và thường xuyên rèn luyện thể dục thể thao đúng cách.