Trong Đông y, thân, lá và hạt cây Mã đề đều được dùng làm thuốc chữa trị huyết áp cao, tiểu bí, giúp cai thuốc lá… Ngoài ra, công dụng của cây Mã đề còn rất nhiều. Mời bạn cùng tìm hiểu qua bài viết này.
Đặc điểm của cây mã đề
Mã đề có thân ngắn, lá mọc ở gốc có cuống dài, rộng và bài trí hình hoa thị. Phiến lá có gân dọc sống, hình trứng hoặc thìa.
Hoa mã đề thuộc lưỡng tính, mọc thành từng bông thẳng đứng, có cán dài, 4 lá đài xếp xéo hơi dính nhau tại gốc.
Quả hộp có chứa nhiều hạt nâu đen bóng. Mỗi quả mã đề chứa từ 8 đến 20 hạt.
Dược tính của mã đề
Trong đông y, cây mã đề có tính lạnh, vị ngọt, tác dụng khử nhiệt, mát máu, ngưng cháy máu cam, thông mồ hôi, làm sáng mắt, tiểu tắc nghẽn, làm sạch phong nhiệt tại phổi, gan, trị chứng thấp nhiệt ở bàng quang, khiến cường âm tích tinh, lợi tiểu tiện mà không chạy khí.
Bộ phận được sử dụng làm thuốc của mã đề
Hạt Mã đề sấy hoặc phơi khô gọi là Xa tiền tử.
Toàn cây Mã đề bỏ rễ sấy hoặc phơi khô gọi là Xa tiền thảo.
Lá Mã đề để tươi sấy hoặc phơi khô.
Công dụng của lá mã đề:
Làm giảm cơn thèm thuốc, giúp cai thuốc lá hiệu quả
Điều trị ho, tiêu đờm
Điều trị bệnh bí tiểu, tiểu dắt.
Điều trị bệnh chảy máu cam do nóng.
Hỗ trợ điều trị viêm cầu thận mãn tính
Tốt cho bệnh nhân mắc huyết áp cao
Cách dùng :
Hạt mã đề (xa tiền tử) là một thành phần trong Bài thuốc nam điều trị bệnh sỏi thận nổi tiếng ở Hòa Bình, mời các bạn tham khảo thêm về bài thuốc tại đây
Dùng cai thuốc lá: Lá mã đề khô 20g hãm nước sôi uống hàng ngày (Uống sau bữa ăn 20 phút) Uống liên tục 1 tuần và cảm nhận hiệu quả, giảm cơn thèm thuốc rõ rệt.
Điều trị ho, tiêu đờm: Mã đề 10 g, cam thảo 5 g, cát cánh 12 g, tất cả đổ ngập nước, đun sôi 30 phút, chia làm 3 lần uống trong ngày.
Thông lợi tiểu: Hạt mã đề 10 g, cam thảo 5 g, nước 600 ml, sắc trong 30 phút uống thay nước trong ngày.
Điều trị chứng bí tiểu tiện: Dùng 12 g hạt mã đề sắc uống nhiều lần trong ngày, có thể thêm ít lá sắc cùng để uống.
Bệnh chảy máu cam: Một nắm lá rau mã đề tươi rửa sạch, giã nát, tẩm thêm ít nước, vắt lấy nước cất uống. Người bệnh nằm yên trên giường gối cao đầu, đắp bã mã đề lên trán, nếu chảy máu nhiều cần lấy bông sạch nút mũi bên chảy. Uống chừng vài ngày sẽ khỏi.
Đối với bệnh viêm cầu thận mãn tính: Mã đề 20 g, ý dĩ 16 g; thương truật, phục linh, trạch tả mỗi vị 12 g; quế chi, hậu phác mỗi vị 6 g; xuyên tiêu 4 g. Sắc uống ngày 1 thang.
Lưu ý khi dùng mã đề:
Không dùng mã đề cho phụ nữ có thai, người già thận yếu hay đi tiểu về đêm ( Không nên dùng mã đề )
Đối với trẻ nhỏ, nếu dùng mã đề để điều trị ho cho trẻ, sẽ hay gây hiện tượng đái dầm.
Tránh nhầm lẫn với cây mã đề nước ( Cây màu tía, cây thủy sinh chỉ hay dùng đề làm cảnh )
