Nhiều thói quen ăn uống không tốt trong cuộc sống hàng ngày sẽ đẩy nhanh quá trình suy giảm trí não của chúng ta, khiến phản ứng và hành vi của chúng ta ngày càng chậm chạp.
Thánh nhân Khổng Tử đã từng nói: “Ở tuổi ba mươi, ở tuổi bốn mươi không bối rối, ở tuổi năm mươi thì biết mệnh”. Tuổi 50 cũng là giai đoạn then chốt vô cùng quan trọng trong cuộc đời chúng ta, đồng thời cũng là giai đoạn có nhiều nguy cơ mắc bệnh hiểm nghèo.
Trong khi gan được ví như “tướng quân” trong các cơ quan của cơ thể thì não là nơi chỉ huy trung tâm, sức khỏe của nó liên quan mật thiết đến cuộc sống của chúng ta. Trong nhiều trường hợp, các vấn đề về não là do chế độ ăn uống.
Nhiều thói quen ăn uống không tốt trong cuộc sống hàng ngày sẽ đẩy nhanh quá trình suy giảm trí não của chúng ta, khiến phản ứng và hành vi của chúng ta ngày càng chậm chạp. Không phân biệt nam nữ, khi bước sang tuổi 50, chúng ta không nên ăn nhiều 3 thực phẩm sau vì sẽ hại não, dễ dẫn đến sa sút trí tuê5.
Sau 50 tuổi không nên ăn những thực phẩm nào?
1. Thực phẩm có quá nhiều đường
Hầu hết người già, cảm giác về hương vị của họ sẽ dần dần xấu đi. Vì vậy, nhiều người già thích ăn đồ ngọt, nhưng ăn kẹo lại kích thích não của họ rất nhiều. Mọi tế bào trong cơ thể đều sử dụng glucose là nguyên liệu cung cấp năng lượng nhưng chỉ cần một lượng đường rất nhỏ. Không giống như các cơ quan khác trong cơ thể, lượng đường trong não hoàn toàn phụ thuộc vào lượng đường trong máu của chúng ta mọi lúc, mọi nơi để hoạt động.
Vì vậy, nếu không cẩn thận, bạn sẽ bị tiêu thụ quá nhiều đường. Tiêu thụ đường quá mức có liên quan đến sự gia tăng các vấn đề sức khỏe não bộ như trầm cảm, các rối loạn nhận thức, vấn đề ghi nhớ và chứng ăn vô độ. Đặc biệt với người già, khả năng và tốc độ xử lý dưỡng chất chậm hơn nên nếu ăn nhiều đường thì dễ có nguy cơ kia cao hơn.
2. Thực phẩm có hàm lượng cholesterol cao
Các nhà nghiên cứu của Trung tâm Y tế Các vấn đề Cựu chiến binh Atlanta và Đại học Emory đã tìm thấy mối liên hệ giữa mức cholesterol LDL cao và bệnh Alzheimer khởi phát sớm. Theo đó, những người có lượng cholesterol cao có nguy cơ mắc bệnh Alzheimer’s cao hơn người bình thường ít nhất là 3 lần.
Ngoài ra, sau khi con người già đi, khả năng hấp thụ và phân hủy cholesterol của cơ thể sẽ bị suy yếu, nếu tiếp tục tiêu thụ các chất có hàm lượng cholesterol cao sẽ dẫn đến xuất hiện các bệnh mỡ máu cao và gây ra bệnh Alzheimer.
3. Thực phẩm muối
Dưa muối là một món ăn phổ biến trong bữa cơm hàng ngày của người Việt, nó cũng là món mà rất nhiều người thích ăn. Tuy nhiên, đây không phải là món ăn được khuyến khích ăn nhiều, đặc biệt là với người già.
Thực ra, đồ muối chua từ lâu đã được Tổ chức Y tế Thế giới WHO liệt vào danh sách gây ung thư cho người. Ngoài ung thư dạ dày, các món ngâm muối cũng có thể gây ung thư gan, chủ yếu do gan là cơ quan giải độc lớn nhất trong cơ thể. Lượng lớn nitrit có trong đồ muối chua sau khi vào cơ thể sẽ chuyển hóa thành nitrosamine gây ung thư và đi vào gan, tiếp xúc lâu dài có thể khiến gan bị tổn thương và tăng tỷ lệ ung thư.
Với những người có tuổi, nếu ăn nhiều món này sẽ khiến lượng muối vào cơ thể tăng lên, gây hại lên mạch máu, có hại cho huyết áp. Ăn một lượng muối lớn trong thời gian dài sẽ khiến huyết áp của chúng ta dao động quá mức, dễ sinh ra nhồi máu não.
Nhưng để ngăn ngừa bệnh sa sút trí tuệ thì không thể thiếu hai loại thực phẩm này:
1. Axit folic
Có rất nhiều thực phẩm có chứa axit folic trong cuộc sống của chúng ta, chẳng hạn như rau bina, súp lơ… Bổ sung axit folic sẽ khiến máu đủ hàm lượng axit folic, khi được đưa đến não sẽ tăng cường chức năng não con người tốt hơn, bao gồm cả khả năng nhận thức, phòng ngừa bệnh suy giảm trí nhớ Alzheimer. Tuy nhiên, vì axit folic rất không ổn định trong thực phẩm, nên tốt nhất bạn nên mua và ăn ngay thay vì bảo quản quá lâu, và cố gắng chế biến chúng theo cách đơn giản nhất.
2. Choline
Choline là một chất dinh dưỡng thiết yếu. Chức năng chính của nó là giúp truyền các xung thần kinh, quá trình học tập, ghi nhớ và giấc ngủ, đồng thời giúp hình thành màng tế bào. Các thực phẩm như cam quýt, trứng… thường chứa nhiều cholin và bạn có thể ăn hàng ngày.
Đối với người cao tuổi, ngoài việc bổ sung đủ choline và axit folic, nên tham gia tập luyện thể dục thể thao hợp lý, để hình thành trạng thái kết hợp làm việc và nghỉ ngơi, từ đó ngăn ngừa sự xuất hiện của bệnh sa sút trí tuệ.
Ngoài việc cắt giảm những thực phẩm “xấu” nói trên và bổ sung axit folic, cholin, người cao tuổi hãy ưu tiên những thực phẩm sau đây:
– Nhóm đạm: Ưu tiên đạm từ các loại đậu và cá, ví dụ như cá hồi dồi dào axít béo omega-3, giúp bình ổn huyết áp, tốt cho hệ tim mạch và làn da.
– Nhóm chất xơ tiêu hóa: Ăn nhiều rau xanh và quả chín để cung cấp nhiều chất xơ, vitamin và khoáng chất giúp tăng sức khỏe, giảm quá trình lão hóa. Nên ăn rau chân vịt, bông cải xanh giàu lutein, beta carotene và vitamin A giúp bảo vệ mắt, ngừa thoái hóa điểm vàng và còn ngừa viêm khớp hiệu quả.
– Vitamin và khoáng chất: Nên ưu tiên những thực phẩm giàu canxi, vitamin D giúp duy trì xương và răng chắc khỏe, đồng thời hỗ trợ cho các hoạt động của tim, cơ bắp và hệ thần kinh.
– Nước lọc: Cần uống nước mỗi ngày để tối ưu hóa các chức năng trao đổi chất của cơ thể. Uống đủ nước sẽ làm cho quá trình tiêu hóa thức ăn tốt hơn, phòng ngừa chúng táo bón.
